Dziewiczy rejs U-864

5 grudnia 1944 U-864 opuścił port w Kilonii i wyruszył na swój dziewiczy, i zarazem ostatni, rejs. U-864 był oceanicznym okrętem podwodnym typu IXD2; należał on do największych niemieckich krążowników podwodnych. U-864, podobnie jak inne jednostki tego typu, został przebudowany do celów transportowych. Dzięki temu był w stanie przewozić do 250 ton ładunku. Był również wyposażony w chrapy, czyli urządzenia w postaci długich rur, które doprowadzały powietrze do silników spalinowych, co umożliwiało płynięcie w ciągłym zanurzeniu na głębokości peryskopowej. 

Głównym ładunkiem U-864 były technologie – między innymi plany myśliwców odrzutowych Me-163 Komet oraz Me-262 Schwalbe, systemy naprowadzania rakiet V-2 oraz fragmenty silników odrzutowych. Na pokładzie U-864 znajdowało się 73 osób, w tym dwóch inżynierów z Messerchmitta oraz dwóch japońskich naukowców.

Raport norweskiej administracji przybrzeżnej, bazujący na archiwach ULTRA z Londynu, wymienia ładunek 1857 pojemników z rtęcią (około 76 ton). Brytyjczycy twierdzą, że nie ma dowodów, aby na pokładzie krążownika podwodnego znajdował się tlenek uranu.

Okrętem U-864 dowodził komandor podporucznik Ralf-Reimar Wolfram.

Operacja Cezar

Misja rozpoczęła się bardzo pechowo. Podczas opuszczania kanału kilońskiego U-864 osiadł na Mieliznie. Wolfram podjął decyzję aby dokonać napraw w Bergen, w Norwegii. Okręt dotarł do Bergen i ropoczęto jego naprawy, pech jednak chciał, że w tym samym czasie brytyjczycy dokonali trzeciego już i zarazem ostatniego nalotu na bunkry dla U-Boatów. 12 Stycznia 1945 roku, 33 bombowce Lancaster zaatakowały bazę dla okrętów podwodnych, trafiając ją trzema ogromnymi bombami “Tallboy”.  Jedna z bomb przebiła się przez przez dach bunkra, zabijając 20 ludzi i uszkadzając 2 okręty podwodne. Jednym z nich był U-864.

Ciekawostką jest, że była niemiecka baza w Bergen jest obecnie wykorzystywana przez Norweską Marynarkę jako  baza dla okrętów podwodnych.

Komandor Wolfram nie zdawał sobie sprawy, że Brytyjczycy, z pomocą Polaków, już dawno złamali kody Enigmy i byli w stanie odczytywać widomości, wysyłane za jej pomocą.

W Lutym 1945 roku Alianci poznali szczegóły i dowiedzieli się dokładnie na czym polega Operacja Cezar. Postanowiono zastawić pułapkę i wysłano brytyjski okręt podwodny HMS Venturer z misją zniszczenia U-Boata.

HMS Venturer wyrusza na łowy

HMS Venturer został zwodowany w Maju 1943 roku i był pierwszym okrętem nowej brytyjskiej V-klasy. Na swój najsłynniejszy, jedenasty patrol, wyruszył z brytyjskiej bazy okrętów podwodnych w Lerwick na Wyspach Szetlandzkich. Dowodził nim 25-letni Jimmy Launders. Okręt został wysłany w okolice norweskiej wyspy Fedje. Rozkał był prosty. Odnaleźć, przechwycić i zniszczyć U-boata.

HMS Venturer był mniejszy od swojej ofiary o ponad 20 metrów. Zdolny był przenosić tylko 8 torped, co w porównaniu do 22, które miał na pokładzie U-864, nie wyglądało imponująco. Jednak brytyjski okręt był niemalże o 50% szybszy pod wodą. HMS Venturer był również wyposażony w ASDIC – angielski sonar. Kapitan Launders zdecydował się jednak go nie używać, ponieważ mógłby on zdradzić pozycję jego okrętu i zamiast tego polegał na hydrofonach – podwodnych mikrofonach. Nie zdawał sobie jednak sprawy, że U-864 już mu umknął…

Najbardziej pechowy U-Boat?

Niemiecki okręt był już dawno poza zasięgiem Venturera, gdy silnik diesla zaczał hałasować i stwarzać problemy. Komandor Wolfram w obawie, że silnik może całkowicie się zepsuć, podjął decyzję o powrocie do Bergen, w celu dokonania napraw. Nie zdawał sobie sprawy, że wiódł swoją załogę w paszczę lwa!

9 Lutego operator hydrofonu  na pokładzie HMS Venturer usłyszał dzwięk, który uznał za dochodzący z silnika diesla zamontowanego na kutrze rybackim. Kapitan Launders nakazał zbliżenie się do obiektu. W pewny momencie dostrzegł przez peryskop obiekt, który uznał za persykop innego okrętu podwodnego!

To co, Launders zidentyfikował jako peryskop, było prawdopodobnie jednym z fragmentów chrap, doprowadzających powietrze do silników diesla.

Launders, wciąż płynąc w zanurzeniu, nakazał serię manwerów, w wyniku których HMS Venturer znalazł się za U-864. Wystarczyło teraz poczekać aż niemiecki U-boat się wynurzy, po czym odpalić torpedy.

Jednak U-864 dzięki chrapom, nie musiał się wynurzać. Komandor Wolfram nakazał płynąć zygzakiem, co mogłoby wskazywać, że brytyjki okręt podwodny został wykryty.

Po trzech godzinach pościgu baterie na pokładzie HMS Venturer zaczynały się wyczerpywać, a to z kolei mogłoby doprowadzić do konieczności wynurzenia się.  Kapitan Launders podjął decyzję, aby zaatakować pozostając w zanurzeniu. Było to o tyle trudne, ponieważ musiał obliczyć trójwymiarowy punkt przecięcia dla swoich torped, szacując głębokość swojego przeciwnika na podstawie chrapy wystającej ponad wodę. Oczywiste było, że wróg natychmiast wykryje wystrzelenie torped, toteż Lauders wziął pod uwagę ewentualne manewy U-boata i o 12.12 zaatakował.

HMS Venturer wystrzelił cztery torpedy, jedna po drugiej, z 17.5 sekundowym interwałem. Po wystrzeleniu ostatniej, Launders nakazał natychmiastowe zmianę głębokości, aby uniknąć kontrataku.

Wolfram, dowodzący U-864, natychmiast nakazał zejście w dół, jednocześnie dokonując ostrego skrętu. Udało mu się uniknąć trzech torped jednak Launders wystrzelił dwie ostatnie torpedy na nieco innej głębokości, co sprawiło, że ostatnia, czwarta torpeda trafiła w cel, rozrywając go na dwie części!

U-864 opadł 150 metrów, na dno oceanu, zbaierając z sobą całą załogę. Nikt się nie uratował.

Kilkadziesiąt lat później

Wrak U-boata został odnaleźiony w 2003 roku przez Norweską Marynarkę, w odległości około 2 mil od wyspy Fedje. Niebezpieczny ładunek 65 ton rtęci przez dziesięciolecia spoczywał na dnie oceanu. Okazało się, że doszło już do skażenia i katastrofa ekologiczna była tylko kwestią czasu. Uznano, że ryzyko podniesienia wraku wraz z jego wciąż uzbrojonymi torpedami, było zbyt duże.

W Lutym 2017 roku Norwedzy stworzyli ogromny podwodny grobowiec, zasypując okręt podwodny 1.5 metrową wartswą specjalnego piasku i 160 000 tonami żwiru i kamieni.

Artykuł Operacja Cezar. Tajny rejs U-864. pochodzi z serwisu Ciekawostki nie tylko historyczne!.

1 Lipca 1940 roku o godzinie 07:35 do portu w Halifaxie w Nowej Szkocji wpłynął brytyjski krążownik HMS Emerald, na pokładzie którego znajdowała się specjalna przesyłka.  Oficjalnym ładunkiem były ryby, jednak na wszystkich skrzyniach widniały oznaczenia Ściśle Tajne.

Aby tajemniczy ładunek dotarł do Kanady konieczne było szczegółowe planowanie oraz przygotowania, trwające niemalże rok czasu! To co znajdowało się w kontenerach było jednym z najpilniej strzeżonych sekretów II Wojny Światowej.

Pomimo, że tajna operację nosiła  nazwę Operation Fish, to w skrzyniach nie było żadnych ryb. Było za to złoto; tysiące kilogramów złota, które należało do rządu brytyjskiego!

Powody

Dlaczego rząd brytyjski zdecydował się wysłać całe imperialne złoto, warte miliony, jeśli nie miliardy funtów, za granicę?

Był rok 1940. Nazistowskie Niemcy zaanektowały już Austrię oraz Czechosłowację. Po błyskawicznej kampanii pokonały Polskę. Nie trudno było sobie wyobrazić, co nastąpi później.

Wiosną 1940 roku pokonane i zajęte zostały Dania, Norwegia oraz kraje Belekusu. Francja poddała się praktycznie bez walki. Atak na Wielką Brytanię wydawał się tylko kwestią czasu.

4 czerwca 1940 roku brytyjski premier Winston Churchill wygłosił słynne przemówienie, w którym  obiecał walczyć “na plażach, na polach, na ulicach, […] na wzgórzach”, twierdząc, że Wielka Brytania nigdy się nie podda. Jego przemowa przeszła do historii, jednak było coś, o czym Churchill nigdy nie wspomniał. Był to tajny plan przeniesienia rządu do Montréalu i rządzenia Brytyjską Wspólnotą Narodów z Kanady.

Już od czasu Układu Monachijskiego angielscy bankierzy profilaktycznie zwiększali rezerwę złota w Kanadzie. Po wybuchu II Wojny Światowej zaczęli się oni przygotowywać na najgorsze. Po kolejnych podbojach Hitlera, Winston Churchill podjął ryzykowną decyzję o przeniesieniu całego brytyjskiego złota za ocean. Rozpoczęła się Operacja Ryba – Operation Fish.

Tajny rejs krążownika HMS Emerald

Operacja była niezwykle skomplikowana, ponieważ do przetransportowania było ponad dwa tysiące ton złota! Nawet gdyby Niemcom udało się zająć Wielką Brytanię, rezerwy złota pozwalałyby na zakup broni oraz zaopatrzenia, a co za tym idzie – na dalszą walkę.

Załoga HMS Emerald była doświadczona. Jeszcze przed rozpoczęciem Operation Fish ten lekki krążownik był używany do transportu brytyjskiego złota oraz pieniędzy w celu zakupu broni od Stanów Zjednoczonych. W tym czasie okrętem dowodził komandor Augustus Willington Shelton Agar.  Podczas jednego z takich rejsów HMS Emerald wypłynął 7 Października 1940 roku z portu w Plymouth. Dla zmylenia niemieckich agentów, cała załoga została wyposażona w białe, tropikalne uniformy.

Konwój składający się z dwóch pancerników, krążownika oraz dwóch lekkich krążowników miał na swoim pokładzie sztabki złota warte wówczas 2 000 000 funtów, a których obecna wartość wynosiłaby 100 000 000 funtów! Podczas podróży HMS Emerald stracił wszystkie szalupy, łodzie ratunkowe, jak również część ładunku, między innymi bomby głębinowe a nawet samolot rozpoznawczy Fairey Seafox. Złoto dotarło jednak do Kanady nietknięte!

Operacja Ryba

24 Czerwca  1940 roku wypłynął pierwszy konwój. Na pokładzie krążownika HMS Emerald znajdował się pierwszy ładunek złota. W tym czasie Atlantyk był łatwym terenem łowieckim dla niemieckich U-boatów. W Maju 1940 roku zatopiły one ponad 100 statków, co stanowiło około 40% pływających w tym czasie po oceanie statków.

W pewnym momencie rozpętał się ostry sztorm i konwój musiał zwolnić, stając się łatwą zwierzyną łowną. Na szczęście dla Brytyjczyków w okolicy nie było żadnych U-boatów.

HMS Emerald dopłynał bez problemów do portu w Kanadzie, gdzie całe złoto przeładowano do tuzina wagonów i pod ochroną niemalże 300 strażników wysłano do Montrealu. To był jednak dopiero pierwszy transport! Za nim podążyły kolejne.

Polski akcent – MS Batory

Podczas kolejnego rejsu Opertion Fish na pokład 5 statków załadowano złoto oraz pieniądze warte 1.7 biliona dolarów. Była to największa operacja transportu złota w historii. Jednym ze statków w konwoju były polski liniowiec MS Batory, na pokładzie którego znajdowała się część skarbu.

W pewnym momencie na pokładzie Batorego pojawiły się kłopoty z silnikiem. Konwój nie mógł czekać. Dla ochrony polskiego okrętu pozostawiono brytyjski krążownik HMS Bonaventure. Marynarze zabrali się za naprawy ale pojawiła się gęsta mgła. Z powodu otaczających gór lodowych oba okręty zostały unieruchomione.  Gdyby w okolicy pojawiły się niemieckie U-boaty, to miałyby one bardzo łatwe polowanie.

Po dokonaniu napraw statki ruszyły, docierając do portu w Halifaxie wiele dni po reszcie konwoju.

Brytyjskie złoto zostało umieszczone w specjalnie do tego celu skunstruowanym podziemnym schronie.  Za jego ochronę odpowiadała Kanadyjska Królewska Policja Konna. Podczas transportu nie zaginęła ani jedna skrzynia.

Dla obsługi finansowej brytyjskiego skarbu zatrudniono około 120 osób, głównie emerytowanych bankierów i brokerów. Według ich wyliczeń, był to drugi największy depozyt złota na świecie, ustępujący tylko amerykańskiemu, znajdującemu się w Fort Knox.

W operację zaangażowane było ponad 600 osób. Była ona bardzo ryzykowna, zwłaszcza biorąc pod uwagę liczbę niemieckich łodzi podwodnych polujących na statki Aliantów. Szczęśliwie dla Brytyjczyków, ani jeden statek transportujący złoto nie zatonął ani nie został zatopiony! Wywiad niemiecki nigdy nie dowiedział się o operacji.

Obrazek tytułowy:

https://en.wikipedia.org/wiki/HMS_Emerald_(D66)#/media/File:HMS_Emerald_WWI_IWM_Q_045940.jpg

Licencja Public Domain.

Źródła:

https://www.bankofcanadamuseum.ca/2018/05/operation-fish/

https://en.wikipedia.org/wiki/Operation_Fish

https://insh.world/history/the-largest-transfer-of-wealth-in-history/

Artykuł Tajne rejsy krążownika HMS Emerald pochodzi z serwisu Ciekawostki nie tylko historyczne!.

Jednym z najdzielniejszych oficerów amerykańskiej piechoty morskiej podczas  II wojny światowej był pułkownik Pierre Ortiz. Jego życiorys wystarczyłby aby obdzielić kilkunastu ludzi i czyta się go jak powieść szpiegowską!

Ortiz urodził się w Nowym Jorku, a wykształcenie zdobył na francuskim uniwersytecie w Grenoble. Posługiwał się biegle 10 językami. Walczył w szeregach Legii Cudzoziemskiej. Był oficerem US Marines; wykonywał zadania dla amerykańskiego biura OSS, będącego poprzenikiem CIA.  Został  udekorowany niemalże dwudziestoma medalami. Po zakończeniu II Wojny Światowej powrócił do cywilnego życia, został aktorem i grał u boku Johna Wayna.

Legendą obrosła historia, której był bohaterem, a która wydarzyła się w  okupowanej przez Niemców Francji.

Pewnego wieczoru, wiosną 1944 roku, wysoki, przystojny mężczyzna wstąpił na drinka do jednej z niewielkich francuskich kawiarni. Wewnątrz znajdowała się grupa żołnierzy niemieckiej  157 Dywizji Górskiej. Podpici żołdacy głośno klęli i obrzucali wyzwiskami Aliantów,  amerykańskiego prezydenta Roosevelta oraz amerykański korpus piechoty morskiej.

Mężczyzna usiadł w rogu i przez dłuższy moment przyglądał się klącym żołnierzom Wehrmachtu. W pewnym momemenci wyszedł, po to tylko,  aby po chwili powrócić w innym ubraniu.

Gdy zjawił się po raz drugi, miał na sobie długi płaszcz przeciwdeszczowy. Zamówił kolejkę dla niemieckich oficerów. Gdy podano alkohol, mężczyzna zrzucił płaszcz i oczom Niemców ukazał się mundur żołnierza Marines. W jego ręku pojawił się pistolet Colt M1911, który został wycelowany w zaskoczonych Niemców. Mężczyzna zażądał wypicia toastu za zdrowie prezydenta Roosevelta. Niemcy posłusznie wykonali polecenie. Następnie mężczyzna nakazał im wzniesienie kolejnego toastu. Tym razem na cześć amerykańskich Marines.

Niektóre źródła twierdziły, że niemieccy oficerowie zostali później zabici, jednak Ortiz podczas jednego z wywiadów przeprowadzonych lata później, powiedział, że pozwolił im żyć dla celów propagandowych. Historia ogromnie wzmocniła  morale francuskiego ruchu oporu oraz przestraszyła Niemców.

Legia Cudzoziemska

W roku 1932, w wieku 19 lat, Peter Ortiz zaciągnął się do francuskiej Legii Cudzoziemskiej i został wysłany na szkolenie do Algierii.  Po jego  ukończeniu walczył z Berberami w górach Rif w północnym Maroku. Został wielokrotnie odznaczony i awansowany do rangi sierżanta. Ortiz wywarł na swoich przełożonych tak duże wrażenie, że zaoferowano mu francuskie obywatelstwo oraz rangę podporucznika, gdyby zdecydował się pozostać w Legii. Po pięciu latach walk na afrykańskich pustkowiach zdecydował się on jednak powrócić do Stanów Zjednoczonych i podjąć pracę w przemyśle filmowym w Hollywood.

Po niemieckiej inwazji na Francję Pierre Ortiz postanowił po raz kolejny zaciągnąć się do Legii Cudzoziemskiej. Podczas podróży do Europy,  statek którym płynął został zaatakowany i zatopiony przez U-boota. Ortiz wraz z innymi rozbitkami został uratowany przez francuski liniowiec. Po dotarciu do oddziału walczył w randze porucznika.  W 1940 roku, podczas wysadzania składów paliwa, został ranny i pojmany przez niemieckich żołnierzy; spędził w niewoli około półtora roku. W końcu udało mu się uciec z obozu i powrócić do Ameryki.

W mundurze US Marines

7 Grudnia 1941 roku miał miejsce japoński atak na Pearl Harbor,  co w konsekwencji doporowadziło do formalnego przystąpienia Stanów Zjednoczonych do II Wojny Światowej.

W 1942 roku  Pierre Ortiz dołączył do amerykańskich Marines. Został wysłany do obozu dla rekrutów na wyspie Parris Island w Północnej Karolinie. Nosił tam z dumą francuskie odznaczenia na swoim mundurze, co zostało natychmiast dostrzeżone przez instruktorów. Zarządali oni dokumentacji i wszystkich materiałów dotyczących jego wcześniejszej służby. Po zapoznaniu się z jego wyczynami w szeregach Legii Cudzoziemskiej, zdecydowano o nadaniu mu stopnia podporucznika w Korpusie Amerykańskiej Piechoty Morskiej.

W październiku 1942 roku Ortiz ukończył kurs dla skoczków spadochronowych. Przyszło mu to z dużą łatwością, ponieważ służąc w Legii Cudzoziemskiej wykonał ich ponad 150…

Niedługo później został promowany do rangi kapitana i wysłany do Afryki, gdzie  rozpoczął współpracę z brytyjskimi siłami specjalnymi ( Special Operations Execytive – S.O.E.).

Podczas jednej z bitew został trafiony ogniem z karabinu maszynowego; jeden z pocisków trafił go w nogę, kolejny zaś –  w dłoń.  Pomimo tego  zdołał się jednak doczołgać na tyle blisko, by zniszczyć granatem pojazd, z którego prowadzony był ogień.

W okupowanej Francji

Pierre Ortiz został odesłany do Waszyngtonu, gdzie przechodził leczenie oraz rekonwalescencję, będąc jednocześnie przygotowywanym do kolejnej misji. Po zakończeniu treningu Ortiz wraz z dwoma innymi oficerami – brytyjskim pułkownikiem Thackwaitem oraz Francuzem Andre Faucaultem zostali 6 Stycznia 1944 roku wraz z bronią oraz zaopatrzeniem zrzuceni w Alpach. Ich misją było ocenienie wartości bojowej francuskiego ruchu oporu, jego organizowanie, trenowanie oraz ekwipowanie.

Mężczyźni wkrótce znaleźli liczbę ludzi chętnych do walki z okupantem, jednak głównym problemem okazał się brak broni. Komandosi zajęli się organizowaniem obozów szkoleniowych, polowych szpitali a nawet dostarczaniem pieniędzy rodzinom partyzantów. Wkrótce bojownicy byli gotowi byli do działania. Uzbrojeni w broń ze zrzutów dokonywali licznych ataków, a przewodził im Ortiz, zawsze noszący mundur amerykańskiego Marine!

W tym samym czasie Ortiz pomagał zestrzelonym angielskim pilotom. Podczas organizowania jednej z ucieczek, jego ludzie ukradli dziesięć pojazdów spod nosa Niemców, a następnie posługując się fałszywymi dokumentami stworzonymi przez samego Ortiza dowieźli Anglików do granicy z Hiszpanią. Za swoje czyny Pierre Ortiz otrzymał później Order Imperium Brytyjskiego.

Misja, która miała kryptonim “Union” zakończyła się 20 Maja 1944 roku i została uznana za sukces. Komandosi zostali przetransportowani na Wyspy Brytyjskie. Ortiz otrzymał za swoje zasługi medal Navy Cross i został promowany do rangi Majora.

Operacja Union II

Kolejna operacaja, nosząca kryptonim Union II zaczęła się 1 Sierpnia 1944 roku. Ortiz wraz z kapitanem Johem Coolidgem, pięcioma Marines i francuskim oficerem Josephem Arcelinem zostali zrzuceni we franucskich Alpach. Misja rozpoczęła się od tragedii, ponieważ zawiódł spadochron jednego z żołnierzy i sierżant Perry zginął podczas lądowania.

Dwa tygodnie później, komandosi natkęli się na niemiecki konwój w wiosce Centron. Rozpętała się walka, jednak mieszkańcy przypomnieli o karze jaka mogła ich spotkać za pomoc. Ortiz zdecydował się podać swój oddział pod warunkiem oszczędzenia cywili. Niemiecki dowódzca zgodził się na warunki. Gdy żołnierze Ortiza wyszli z budynków, Niemiec wpadł w szał, spodziewał się bowiem, że toczył walkę z oddziałem wielkości kompanii! Za swoją decyzję, która oszczędziła życie wielu ludziom Ortiz otrzymał póniej kolejny medal Navy Cross.

Pierre Ortiz po wojnie

Ortiz był wielokrotnie przesłuchiwany ale nic nie wyjawił swoim oprawcom. Resztę wojny spędził w obozie jenieckim.  Podejmował wielokrotne próby ucieczki; ostania – podjęta w Kwietniu 1945 roku zakończyła się sukcesem. Ortiz wraz z trzema współwięźniami uciekli podczas przenoszenia do innego obozu. Po dziesięciu dniach dowiedziawszy się, że więźniowie praktycznie przejęli władzę w obozie od wycofujących się Niemców, wygłodniali uciekinierzy zdecydowali się na powrót. Obóz został wyzwolony 26 Kwietnia.

Ortiz opuścił czynną służbę w Marines w 1946 roku i powrócił do pracy w Hollywood. Nakęcono dwa filmy, luźno bazujące na jego życiorysie. Ortiz wystąpił również w wielu filmach, między innymi u boku Johna Wayna w filmie Rio Grande.

Do roku 1955 pozostawał w rezerwach Marines; ostatecznie przeszedł na emeryturę w randze pułkownika.

Pierre “Peter” Ortiz  zmarł 16 Maja 1988 w wieku 74 lat po przegraniu walki z rakiem.

W Sierpniu 1994 roku w miasteczku Centron podczas dużej ceremonii nazwano centrum miasta “Place Colonel Peter Ortiz”.

Zobacz również:

Wybuchające szczury – Dziwne bronie 2 Wojny Światowej

Informacje pochodzą ze stron:

https://www.cia.gov/news-information/featured-story-archive/2017-featured-story-archive/peter-ortiz.html

The Incredible Saga of OSS Col. Peter J. Ortiz in World War II

https://www.gruntworks11b.com/war-room/the-marine-who-owned-europe-in-ww-ii/

http://www.militarymuseum.org/Ortiz.html

Obrazek wyróżniający:

https://pixabay.com/en/marines-marine-corps-military-armed-2266100/

Artykuł Nieznani bohaterowie II Wojny Światowej #1- Pierre Ortiz pochodzi z serwisu Ciekawostki nie tylko historyczne!.

Młodość

Mariya Vasilyevna Oktyabrskaya urodziła się 16 czerwca 1905 roku na Krymie. Pochodziła z biednej rodziny; była jednym z dziesięciorga  dzieci. W wieku dwudziestu lat, w roku 1925, wyszła za mąż za sowieckiego oficera. W miarę upływu czasu, młoda Mariya coraz bardziej zaczynała się interesować wojskiem i wszystkim, co było z nim związane. Została między innymi członkinią Rady Żon Wojskowych, zdobyła wykształcenie pielęgniarki wojskowej i nauczyła się strzelać.

22 czerwca 1941 roku rozpoczęła się Operacja Barbarossa. Niemieckie wojska z ogromną mocą uderzyły na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.  Wojska Hitlera składały się ze 164 dywizji, które dysponowały 3612 czołgami oraz 2937 samolotami.

Mariya została ewakuowana do Tomska na Syberii. Jej mąż został zabity w okolicach Kijowa podczas pierwszych miesięcy kampanii, w Sierpniu 1941 roku, jednak wiadomość dotarła do Tomska dopiero po dwóch latach. Mariya wpadła w szał! Jej krew się zagotowała i wdowa poprzysięgła zemstę. Sprzedała wszystko, co posiadała a zebrane pieniądze w wysokości 50 000 rubli  wysłała jako dotację na zakup czołgu T-34.

As Pancerny

W emocjonalnym liście wysłanym do Stalina poprzysięgła zemstę “faszystowskim psom” i prosiła aby nazwać czołg  “Walcząca Dziewczyna“. List kończył się prośbą, aby zostać wysłaną na front jako jego kierowca. Nie sposób potwierdzić, czy korespondncja dotarła do Stalina, jednak rosyjski Komitet Obrony Państwa (Государственный комитет обороны, ГКО, translit. Gosudarstvennyj komitet oborony, GKO) natychmiast zrozumiał wartość propagandową sytuacji i podjął decyzję o przekazaniu kobiecie czołgu.

Mariya została wysłana na pięciomiesięczny kurs dla czołgistów, co było wyjątkiem, ponieważ w tamtym okresie załogi czołgów przechodziły minimalne szkolenie i były wysyłane od razu na front. Po jego ukończeniu została przydzielona do 26 Gwardyjskiej Brygady Pancernej jako kierowca oraz mechanik czołgu T-34. Na jego wieżyczce białą farbą wymalowana została nazwa “Walcząca Dziewczyna“.

Można powiedzieć, że pozostali czołgiści byli co najmniej sceptyczni,  używając bardzo dyplomatycznego języka. Ich stosunek zmienił się jednak już po pierwszej bitwie, w której Mariya Oktyabrskaya wzięła udział. 21 Października 1943 roku pod Smoleńskiem  jej czołg siał zniszczenie, a gdy został trafiony, Mariya wyskoczyła z niego, wbrew rozkazom, i naprawiła go! Za swoją postawę i akcje, została promowana do rangi sierżanta.

Kilka tygodni później brała udział w nocnej bitwie w pobliżu wioski Novoye Selo, podczas której potwierdziła swoją reputację. Nie tylko znakomicie kierowała czołgiem ale gdy ten został trafiony pociskiem, podczas ostrzału wraz z innym członkiem załogi naprawiła uszkodzoną gąsienicę.

Śmierć

17 stycznia 1944 Mariya Oktyabrskaya brała udział w nocnym ataku nieopodal Vitebska. Kierowany przez nią T-34 zaatakował okopy i gniazda karabinów maszynowych, niszcząc nawet jedno niemieckie działo samobieżne. Walcząca Dziewczyna została trafiona pociskiem przeciwartyleryjskim i kompletnie unieruchomiona. Pomimo rozkazu pozostania w czołgu, Oktyabrskaya opuściła go, jednak tym razem szczęscie ją opuściło. Została trafiona odłamkiem pocisku i straciła przytomność.

Po bitwie została przetransportowana do szpitala niedaleko Kijowa, jednak  nigdy już nie odzyskała przytomności. Przez niemalże dwa miesiące znajdowała się w śpiączce. Mariya Oktyabrskaya zmarła 15 Marca 1944 roku. Za swoją odwagę oraz akty męstwa została nagrodzoną najwższą odznaką Związku Radzieckiego –  Złotą Gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego.

Więcej informacji można znaleźć na poniższych stronach:

Mariya Oktyabrskaya

https://en.wikipedia.org/wiki/Mariya_Oktyabrskaya

https://books.google.co.uk/books?id=P4XvCwAAQBAJ&pg=PT80&lpg=PT80&dq=Heroines+of+the+Soviet+Union+1941–45+Mariya+Oktyabrskaya&source=bl&ots=F90tS0XZd2&sig=X8ZmA8QRP7nXQXLoYuABkSfl_-E&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjVlMPH5PvZAhUrIsAKHbfSAegQ6AEIRDAE#v=onepage&q=Heroines of the Soviet Union 1941–45 Mariya Oktyabrskaya&f=false

Ilustracja artykułu pochodzi ze strony:

https://pixabay.com/en/tank-old-t-34-victory-soviet-1007256/

Artykuł As Pancerny Mariya Oktyabrskaya pochodzi z serwisu Ciekawostki nie tylko historyczne!.

Głównym zadaniem The SOE miała być współpraca z ruchem oporu w okupowanej Europie. Oprócz szpiegostwa i rekonesansu miała się ona również zajmować sabotażem. Jednym z wynalazków  Sekcji XV tej organizacji były właśnie wybuchające szczury. Sekcją tą kierował  Charles Fraser Smith, często nazywany pierwowzorem słynnej postacji Q z Jamesa Bonda. Kierował on wydziałem, którego zadaniem było konstruowanie tajnych narządzi, które mogłyby zostać użyte do specjalnych zadań. Wybuchające szczury były z całą pewnością najbardziej egoztycznym wynalazkiem!

Niecodzienny pomysł

Sto gryzoni zostało pozyskanych przez oficera podzszywającego się pod studenta, który udawał, że potrzebuje  ich do eksperymentów w laboratorium. Gdy martwe szczury zostały dostarczone do techników, zostały one dokładnie porozcinane. Następnie technicy wypełnili ich wnętrza materiałami wybuchowymi, po czym dokładnie je zaszyli.

Pomysł polegał na podrzucaniu martwych szczurów do zapasów węgla, znajdujących się w pobliżu pieców oraz bojlerów. W momencie zaważenia gryzoni, miały one zostać natychmiast wrzucone do ognia powodując ogromną eksplozje. Tyle teorii. Jak było w praktyce?

Nigdy nie udało się tego sprawdzić, ponieważ Niemcom udało się przychwycić całą dostawę martwych gryzoni. Nietrudno wyobrazić sobie miny oficerów, po otrzymaniu meldunku od swoich podwładnych. Nikt nie spodziewał się takiego znaleziska!

Niemcy byli zafascynowani pomysłem wybuchających szczurów! Były one później pokazywane jako eksponat podczas wykładów na akademiach wojskowych. Jak wynika z informacji the SOE, wybuchowe szczury miały duży wpływ na morale przeciwnika. Niemcy zaczęli ogranizować specjalne poszukiwania, które angażowały nie tylko żołnierzy, ale przede wszystkim marnowały ich czas. To wystarczyło Brytyjczykom aby operację martwy szczur uznać za sukces… Ale czy był to naprawdę sukces?

Tekst opracowany na podstawie:

https://www.military-history.org/weapons-technology/back-to-the-drawing-board-exploding-rats.htm

http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/8289847.stm

https://www.warhistoryonline.com/war-articles/exploding-rats-and-anti-tank-dogs-a-list-of-the-strangest-weapons-of-wwii.html

Źródła grafiki:

Tytułowa: http://www.nationalarchives.gov.uk/education/worldwar2/theatres-of-war/western-europe/investigation/resistance/sources/docs/4b/enlarge.htm

Artykuł Wybuchające szczury – Dziwne bronie 2 Wojny Światowej pochodzi z serwisu Ciekawostki nie tylko historyczne!.